انواع روش های تخریب ساختمان های فرسوده
ساختمان ها با گذر زمان عمر مفید و میزان بازدهی مناسب خود را از دست می دهند و از همین رو نیازمند بازسازی و یا در شرایطی تخریب و نوسازی هستند. سالیان سال است که از انواع ماشین آلات صنعتی و مواد منفجره جهت از ببین بردن سازه های ساختمان ها استفاده می شود. این عملیات نیز همراه خود آلودگی های صوتی و گرد و غبار را به بار می آورد.
در هنگام انفجار یک ساختمان احتمال آسیب به ساختمان های مجاور نیز وجود دارد. امروزه استفاده از یک روش اصولی جهت تخریب ساختمان ها امری ضروری و مهم تلقی می شود.
هر ساختمان با توجه به ویژگی ها و مواد استفاده شده در آن، دارای طول عمر مشخصی می باشد و می بایست پس از پایان عمر مفید و آغاز فرسوده شدن خود، اقدامات لازم جهت تخریب و بازسازی آن صورت بگیرد. عملیات تخریب می بایست به روشی مطمئن صورت بگیرد تا احتمال هر گونه آسیب به ساختمان های مجاور و کارگران را کاهش دهد. در ادامه با عواملی که سبب فرسودگی بافت ساختمان می شوند و همچنین روش هایی جهت تخریب انواع بافت های فرسوده، آشنا خواهیم شد.
عوامل موثر در فرسودگی سازه های بتنی
۱) طراحی و اجرای نامناسب
طراحی و اجرای سازه های بتنی نیازمند دقت کافی بوده و می بایست بر اساس استاندارد های مشخص فنی صورت بگیرد در غیر این صورت احتمال تخریب بتن افزایش خواهد یافت. برای ساخت یک سازه می بایست به آب و هوای منطقه توجه کرد. برای مثال آب و هوای خشک و آب و هوای مرطوب نیازمند سازه های مشخص و مرتبط به خود می باشند. مهارت نیرو های انسانی نیز در هنگام بتن ریزی سازه ها بسیار بااهمیت می باشد.
از جمله عواملی که می توانند مقاومت بتن را در برابر آسیب های مختلف کاهش دهند و سبب فرسوده شدن بافت سازه شوند، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ترک خوردگی
- فضاهای خالی
- آب انداختگی
- فرآیند لانه زنبوری
- و …
۲) حمله سولفات های منیزیوم و سدیم
سولفات های منیزیوم و سدیم می توانند به روش های گوناگون سبب تخریب ساختمان ها شوند:
- تحت تاثیر قرار گرفتن آلومینات سیمان به یون سولفات
- ترکیب شدن آلومینات سیمان با یون سولفات
- ایجاد شدن نمک های محلول در آب و ایجاد خاصیت کلوئیدی
- انبساط و اضافه شدن حجم و تخریب بتن
۳) حمله کلرید ها
در صورتی که کلرید موجود در بدن از ۶ کیلوگرم در هر متر مکعب بیشتر باشد سبب خوردگی کلریدی می شود. این واکنش شیمیایی منجر به اثرگذاری بر روی آرماتور های درون بدن شده و لایه های اطراف آن آسیب خواهند دید. کلرید ها در اثر مصرف افزودنی های کلرید و یا از طریق هوای اطراف وارد بتن شده و به شکل سطحی یا عمقی سبب خوردگی و در نتیجه تخریب سازه می شوند.
۴) انجماد
بتن های خیس منجمد، سبب تخریب بتن می شوند چرا که با یخ زدن بتن، حجم آن افزایش پیدا کرده و تنش های درونی آن منجر به ترک خوردگی بتن می شود. ترک های به وجود آمده نیز منجر به پولکی شدن سطح بتن و عمیق تر شدن آن می شود. هر چه میزان نفوذپذیری بتن بیشتر باشد، میزان تخریب آن نیز افزایش می یابد.
۵) کربناسیون
احتمال آسیب لایه های اطراف آرماتور های بتن در اثر کاهش پی اچ بتن وجود دارد. زمانی که دی اکسید کربن هوا با بتن آلکالین واکنش نشان می دهد، سبب به وجود آمدن کربنات و کاهش پی اچ بتن می شود. این پی اچ از سطح تا عمق بتن ادامه پیدا می کند و در نهایت به آرماتور می رسد و سطح بتن دچار فرسایش می شود.
۶) واکنش قلیایی سنگدانه ها
واکنش های قلیایی سنگدانه ها از جمله دیگر عواملی است که می تواند سبب تخریب سازه های بتنی گردد. از جمله این واکنش ها می توان به دو مورد زیر اشاره کرد:
1. واکنش قلیایی سیلیکا
2. واکنش قلیایی کربنات
۷) انبساط و انقباض بتن
زمانی که بتن در معرض حرارت قرار می گیرد، جمع و منقبض شده و حجم خود را از دست می دهد. در نهایت ترک های در سطح بتن به وجود می آید. زمانی که بتن مجددا خنک می شود، تنش های به وجود آمده سبب تخریب بتن می شود.
۸) نمک ها
نمک هایی که در اثر تبخیر آب های املاح دار در بتن به وجود آمده آمد، در صورت کریستالیزه شدن سبب آسیب رسیدن به بتن خوانند شد. همچنین نمک ها سرعت خوردگی و زنگ زدگی ارماتور ها را به شدت افزایش می دهند.
روش های تخریب ساختمان های فرسوده
- تخریب ساختمان با استفاده از توپ تخریب
- تخریب ساختمان توسط انفجار کنترل شده
- تخریب با استفاده از بیل مکانیکی
- تخریب تدریجی ساختمان
بیشتر بخوانید: مهندسی تخریب چیست؟
تخریب ساختمان با استفاده از توپ تخریب
این روش یکی از قدیمی ترین روش های تخریب ساختمان می باشد که در آن با استفاده از یک توپ فولادی می توان سازه های ساختمانی را نابود ساخت. به این روش که توپ فولادی با کابلی به یک جرثقیل وصل شدن و طی حرکت افقی یا عمودی خود سازه های ساختمان را خراب می کند. در هر حرکت افقی، توپ فولادی به صورت رفت و برگشت به ستون ها مقدار زیادی از ساختمان را نابود می سازد.
تخریب ساختمان توسط انفجار کنترل شده
در این روش جهت تخریب سازه های مرتفع همچون پل ها، سیلو ها و سوله ها استفاده می شود. جهت تخریب سازه ها در این روش از نرم افزار آنالیز سازه ها استفاده می شود تا بدین ترتیب بتوان هرگونه خرابی و انهدام را پیش بینی کرد.
از جمله معایب اصلی این روش، خطرناک بودن مواد منفجره آن می باشد و همچنین احتمال عمل نکردن و یا انهدام ناقص ساختمان در این روش نیز وجود دارد.
تخریب با استفاده از بیل مکانیکی
جهت تخریب ساختمان هایی با بیش از ۲۰ متر می توان از این روش استفاده نمود. در این روش از یک بیل مکانیکی استفاده می شود. این بیل با کمک بازو های تخریب کننده خود از بالا به پایین فرایند تخریب را انجام می دهد.
تخریب تدریجی ساختمان
تخریب تدریجی ساختمان در مقایسه با سایر روش های تخریب مناسب تر می باشد. این روش نوین جهت تخریب ساختمان های فرسوده استفاده شده و ضایعات و گرد و غبار ناشی از آن به مراتب کمتر از سایر روش ها می باشد. در این روش ابتدا ساختمان تخلیه شده و سقف ها جهت عبور ستون ها برش دادن می شوند.
بدون دیدگاه